با توجه به تغییر زندگی در شهر که کم کم همه ما مجاب به آپارتمان نشینی و همسایگی با افراد مختلف با سلیقه ها و فرهنگ های مختلف هستیم مسلماً تعیین یک سلیقه به عنوان قانون حاکم بر یک گروه بسیار سخت است و هر یک از همسایه ها و ساکنین فرهنگ و سلیقه خود را ارجح می داند و برای اداره و نگهداری ساختمان بروز اختلاف سلیقه امری بدیهی است . نظافت ساختمان، نگهداری و تعمیر آسانسور، تعیین میزان سهم هزینه نگهداری و آب و برق مصرفی در قسمت مشترک، قراردادن وسایل مانند جاکفشی در راهرو همگی یکسری از معضلات آپارتمان نشینی است که با تصویب قانون تملک آپارتمان ها و اعمال آن مشکلات حل خواهد شد. حال بر آنیم تا قسمتی از مشکلات و معضلات آپارتمان نشینی را با توضیح آن از قانون تملک آپارتمان ها ذکر کنیم تا با مراجعه و اعمال آن مشکلات نگهداری و زندگی در آپارتمان ها حل گردد.
اولین مساله مهم در آپارتمان نشینی و قانون تملک آپارتمان ها تعیین قسمت های مشاع یا مشترک در آپارتمان ها و نحوه پرداخت هزینه ها و نگهداری آن می باشد. براساس قانون تملک آپارتمان ها قسمت های مشترک به شرح زیر است:
الف ـ زمین زیر بنا خواه متصل به بنا باشد یا بنا بوسیله پایه روی آن قرار گرفته باشد.
ب ـ تأسیسات قسمت های مشترک از قبیل چاه آب و پمپ، منبعآب، مرکز حرارت و تهویه، رختشویخانه، تابلوهای برق، کنتورها، تلفن مرکزی، انبار عمومی ساختمان، اتاق سرایدار در هر قسمت بنا که واقع باشد، دستگاه آسانسور و محل آن، چاههای فاضلاب، لولهها از قبیل (لولههای فاضلاب، آب، برق ، تلفن ، حرارت مرکزی، تهویه مطبوع، گاز، نفت، هواکشها، لولههای بخاری) گذرگاههای زباله و محل جمع آوری آن و غیره.
پ ـ اسکلت ساختمان.
تبصره ـ جدارهای فاصل بین قسمت های اختصاصی، مشترک بین آن قسمت ها است. مشروط بر اینکه جزء اسکلت ساختمان نباشد.
ت ـ درها و پنجرهها ـ راهروها ـ پلهها ـ پاگردها ـ که خارج از قسمت های اختصاصی قرار گرفتهاند.
ث ـ تأسیسات مربوط به راه پله از قبیل وسایل تأمینکننده روشنایی، تلفن و وسایل اخبار و همچنین تأسیسات مربوط به آنهابه استثنای تلفنهای اختصاصی، شیرهای آتشنشانی، آسانسور و محل آن، محل اختتام پله و ورود به بام و پلههای ایمنی.
ج ـ بام و کلیه تأسیساتی که برای استفاده عموم شرکاء و یا حفظ بنا در آن احداث گردیده است.
ح ـ نمای خارجی ساختمان.
خ ـ محوطه ساختمان، باغها و پارکها که جنبه استفاده عمومی دارد و در سند اختصاصی نیز ثبت نشده باشد.
طبق قانون تملک آپارتمان ها و آپارتمان نشینی هزینه نگهداری قسمت های مشترک به عهده کلیه ساکنین می باشد که به نسبت قسمت اختصاصی تقسیم بر کل قسمت های اختصاصی است. یعنی فرضاً متراژ آپارتمان شخصی ۱۰۰ متر مربع است و متراژ کل آپارتمان های واحد های دیگر در مجموع ۱۰۰۰ متر مربع است پس این شخص باید یک دهم هزینه نگهداری قسمتهای مشترک را بدهد و بقیه واحد ها هم با توجه به متراژ آپارتمان خود بر متراژ کل قسمت های اختصاصی، باید هزینه ها را پرداخت کنند که مصداق بارز هرکه بامش بیش برفش بیشتر است !
همه ساکنین، مالک قسمتهای مشترک هستند و هیچ کدام هم نمی توانند وسیله یا حیوان در قسمتهای مشترک قرار دهند. اگر حیاط یا بالکن یا… صرفا قابل استفاده و دسترسی یک یا چند واحد است هزینه نگهداری هم به عهده همان واحد یا واحدها می باشد.
هر یک از مالکین می تواند با رعایت مقررات ساختمانی عملیاتی را که برای استفاده بهتری از قسمت اختصاصی خود مفید می داند انجام دهد. هیچ یک از مالکین حق ندارند بدون موافقت اکثریت سایر مالکین، تغییراتی در محل یا شکل در یا سر در یا نمای خارجی در قسمت اختصاصی خود که در مریی و منظر باشد بدهند.
در آپارتمان هایی که مالکین بیش از سه نفر باشند باید مدیر یا مدیرانی تعیین شوند که تعدادشان فرد باشد. مدیر یا مدیران امین و مسئول نگهداری و حفاظت ساختمان می باشند که باید ملک را یکجا در مقابل آتش سوزی بیمه کنند. مدیر باید سهم هر آپارتمان را از حق بیمه و هزینه های نگهداری را عنوان کند تا مالک یا استفاده کنندگان پرداخت کنند. اگر تعداد آپارتمان ها بیش از ده واحد باشد باید دربان یا نگهبان جهت نگهداری و نگهبانی و نظافت استخدام کنند. هزینه های مشترک با توجه به قوانین تعین شده در آپارتمان نشینی که شامل هزینه های لازم برای استفاده، حفظ و نگاهداری عادیساختمان و تأسیسات و تجهیزات مربوطه و هزینههای اداری و حقالزحمه مدیر یا مدیران می باشد به عهده کلیه مالکین و استفاده کنندگان به نسبت قسمت اختصاصی به مجموع قسمتهای اختصاصی کل ساختمان که در بالا به آن اشاره شد می باشد.
مدت مدیریت هر مدیر طبق قانون دو سال می باشد که می تواند در خلال این دو سال استعفاء دهد و هیات مدیره یا ساکنین با تشکیل جلسه می توانند شخص دیگری را تعیین کنند. برای مدیریت ساختمان می توان حق الزحمه ای در نظر گرفت که با توجه به مطالب بالا جزء هزینه های مشترک ساختمان محسوب شده و باید هر یک از مالکین یا استفاده کنندگان به نسبت ملک اختصاصی خود آنرا پرداخت کند.
اگر از ابتدای زندگی آپارتمان نشینی براساس قوانین جلسات هیات مدیره و ساکنین تشکیل شود و کلیه موارد از جمله مدیریت و حق الزحمه و هزینه های مشترک و تعیین قوانین و مقررات ساختمان تعیین شود و به امضای کلیه واحدها یا اکثریت آنها با توجه به متراژ اختصاصی ساختمان برسد نگهداری و زندگی درساختمان ها با کمترین مشکلات و اختلافات صورت می گیرید و اداره و نگهداری بهتر ساختمان و بنا هم میسر می گردد و شاید همین امر بر قیمت ساختمان به لحاظ درخواست افراد بیشتر برای سکونت در محیطی آرام و دلپذیر که کلیه امکانات رفاهی و معیشتی را در نظر گرفته است تاثیر گذارد که خود موجب منفعت مالکین می گردد.
منبع : ایران قانون